عسل ماده شیرین و غلیظی است که توسط زنبوران عسل از شهد گل‌ها جمع‌آوری شده و تغییر شکل می‌یابد و سپس در داخل سلول‌های مومی کندو ذخیره می‌شود. این عسل کاملاً طبیعی و سرشار از مواد غذایی و حیات‌بخش بوده و می‌تواند تمام نیازهای غذایی را برطرف کند، زیرا زنبور تمام املاح و ویتامین‌های موجود در گل را به شکل عسل می‌پروراند و آن را قابل جذب در خون می‌سازد.

ترکیبات یک عسل معمولی بدین صورت است:

فروکتوز 2/38 درصد، گلوکز 31 درصد، آب 1/17 درصد، مالتوز 2/7 درصد، ساکاروز 1/5 درصد، املاح معدنی و ویتامین. pH عسل حدود 3/7 – 4/5 متغیر است، بنابراین با وجودی که عسل گاهاً یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاص حالت اسیدی آن محسوس نیست.

انواع عسل بر اساس نوع گل

عسل بر حسب این که متعلق به کدام گل باشد، به دلیل ترکیبات درونی آن گل متفاوت است. نتیجه خاصیت درمانی آن نیز تفاوت خواهد داشت و به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌گردد:

الف ) عسل مخلوط

اغلب عسل‌های تجاری از این دسته‌اند که برای داشتن کیفیت باثبات، انواع مختلف عسل‌های حاصل از گل‌های مختلف را با هم مخلوط می‌کنند تا به رنگ، طعم، دانسیته و سایر خصوصیات مطلوب و یکنواخت برسند.

ب ) عسل جنگلی

این نوع عسل از چند نوع گیاه وحشی که هر ساله در مناطق خاصی می‌رویند به دست می‌آید و به دلایل آب و هوایی، مزه و طعم آن ممکن است از سالی به سال دیگر متفاوت باشد. از این دسته می‌توان عسل تیره رنگ جنگلی را در آلمان نام برد که طرفداران خاص خود را دارد. عسل‌های تولیدشده از جنگل و کوه‌های اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج (PINUSSPP) و عسل‌های حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM  دارای خاصیت بسیار قوی برای از بین بردن میکروب هاست.

پ ) عسل تک گل

این نوع عسل حاصل زنبورهایی است که در منطقه مشخصی نگهداری شده‌اند و تغذیه‌شان از گرده‌های یک نوع گل می‌باشد و اغلب دارای طعم و رنگ مخصوص به خود می‌باشند، به عنوان مثال در آفریقای شمالی (مصر) زنبورها در مناطق خاصی اطراف باغات مرکبات زندگی می‌کنند و تنها از شکوفه‌های  درختان مرکبات  عسل می‌سازند. به دلیل تنوع زیاد گل‌هایی که زنبور از آن‌ها عسل تهیه می‌کند، در اینجا تنها به خواص درمانی برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

عسل بر حسب این که متعلق به کدام گل باشد، به دلیل ترکیبات درونی آن گل متفاوت است. نتیجه خاصیت درمانی آن نیز تفاوت خواهد داشت

بطور مثال :  عسل بهار نارنج ، تقویت کننده  قلب، درمان  بی‌خوابی، است . و یا : عسل آویشن ، برای رفع عفونت‌های عمومی، تقویت بینایی، ضد صرع و تشنج، درمان تنگی تنفس و معالج دردهای مفاصل مناسب است .

عسل ریحان : ضد میگرن، تقویت عمومی بدن و تقویت اعصاب و درمان کم خوابی است . 

عسل گشنیز :  برای درمان سرفه‌های تحریکی، دردهای عضلانی، مفید برای آفت دهان، تقویت لثه و مفید برای زکام و اسپاسم ماهیچه‌ای بسیار مفید است .  

عسل مرکبات :   ضد تهوع و سم، نرم کننده سینه، مفید برای سرماخوردگی، کاهش ورم‌های بدن، ضد عفونی کننده، تصفیه خون، اشتها آور، کاهش کلسترول و ضد باکتری و قارچ می باشد .