قسمت اول

 گزارش از : کورش – گرجستان 

گرجستان کشوری غنی و پر جنب و جوش از نقطه نظر موسیقی سنتی و مدرن است. کشوری که شاید به عنوان اولین خواستگاه آیین موسیقی پلی فونیک در جهان مسیحیت شناخته می شود که با واقع شدن در مرز اروپا و آسیا، موقعیت ویژه ای برای انواع سبک های آواز مدرن با مخلوطی از صداهای متعدد و گوناگون بومی، خاورمیانه ای و دست آخر هم زبان موسیقیایی هارمونیک اروپایی دارا می باشد.

نوازندگان گرجستان به خوبی در گروه های اپرا و اجرای کنرت درجهان پیرو هستند. موسیقی محلی گرجستان حداقل شامل پانزده سبک منطقه ای می باشد که در موسیقی شناسی گرجستان و موسیقی اقوام و ملل با عنوان «لهجه و لحن موسیقی» شناخته شده هستند. البته بر اساس نظریات دیگری نیز عنوان می شود که شانزده سبک منطقه ای در گرجستان وجود دارد این شانزده منطقه به طور سنتی به دو گروه غربی و شرقی تقسیم بندی می شوند.

گروه لحن های موسیقیایی گرجستان شرقی شامل دو منطقه بزرگ گرجستان یعنی کارتلی وکاختی است که غالبا بصورت مش رک کارتلی  – کاختی نامیده می شوند که در چندین منطقه کوهستانی شال شرق گرجستان شامل خوسوتتی، پشاوی، توشتی، خِوی، متیولتی، گوداماکاری و یک منطقه در جنوب گرجستان بنام مِسختی مشابه می باشد. ردیفهای آوازی از کاختی در شرق گرجستان معمولا بصورت جلوه های هارمونیکی و مونوفنیک با صدای باس بهمراه دو تکنوازی آواز در دو بخش بالایی آن می باشد. شاید شناخته شده ترین نمونه از موسیقی در سبک کاختی موسیقی میهن پرستانه «چاکرولو» باشد که همین موسیقی نیز در سال 1977 به همراه فضاپیای ویجر برای ارسال به فضا انتخاب شد.

گروه لحن های موسیقیایی گرجستان غربی شامل ناحیه مرکزی غرب گرجستان یعنی ایمرتی است که مشتمل بر سه منطقه کوهستانی، سوانتی، راچا و لِچخونی و سه منطقه ساحلی دریای سیاه، سامگرلو، گوریا و آجارا است. سبک های موسیقی منطقه ای گرجستان گاهی نیز به صورت گروه موسیقی مناطق کوهستانی و مناطق جلگه ای دسته بندی می شوند. از ای رو موسیقی دانان مختلف لحن های موسیقی متفاوتی را برای موسیقی گرجستان قایل هستند بطوریکه برخی لحن گودامکاری و لچخومی را به عنوان لحن های جداگانه در نظر نمی گیرند و برخی دیگر نیز لحن های کارتلی و کاختی را بصورت جداگانه منظور می کنند دو منطقه دیگر بنامهای ساینگلو در قلمرو آذربایجان و لازتی در خاک ترکیه نیزگاهی اوقات با ویژگی های موسیقی سنتی گرجستان گنجانده می شوند.

موسیقی فولکوریک گرجستان که عمدتا بصورت آواز است بخاطر سنت های غنی آوازی پلی فونیک و چند صدایی خود به طور گسترده ای معروفیت دارد. این موضوع بطور بسیار زیادی در موسیقی شناسی معاصر پذیرفته شده است که صداهای متعدد و گوناگون در موسیقی گرجستان قبل از ورود مسیحیت در آغاز قرن چهارم وجود داشته است. تمامی شیوه های موسیقی منطقه ای گرجستان دارای سبک های آوازی همانند یک سرود مذهبی پلی فونیک و چند صدایی هستند هرچند که در جنوبی ترین مناطق مانند مسختی و لازتی تنها منابع تاریخی اطلاعاتی در مورد وجود آوازهای چند صدایی در قبل از قرن بیستم ارائه می نماید.

صداهای متعدد آوازی بر اساس فرمول تکرار پذیری و جلوه هارمونی ریتمیک به طور گس رده در تمام سبک های منطقه ای گرجستان پخش شده است. جدای از این تکنیک های مشترک اشکال پیچیده تری از چند صدایی نیز وجود دارند که شامل جلوه های چند صدایی با هارمونی رو به پایین به خصوص در ردیفهای آهنگهای کارتلی و کاختی )که دو خط ملودیک بسیار شاخص در پس زمینه هارمونی پایین بصورت ریتمیک توسعه می یابند( و همچنین چند صدایی هایی در آجارا، ایمرتی، سامگرلو و به خصوص در گوریا ) سه و چهار بخش چند صدایی با خطوط ملودیک بسیار متمایز در هر بخشو با استفاده چندین تکنیک پلی فونیک و چند صدایی می باشند.

ادامه دارد