مولف : نوشيروان کيهاني زاده 

   در چنین روزی  بیست و سه  افسر سابق كه در طول تجزيه طلبی جعفر پيشه وری كه به تصميم و طبق نقشه و سياست استالين و با حمايت نيروهای شوروی مستقر در ايران دست به اين كار زده بود به سال 1947 (12 دی ماه 1325 هجری خورشيدی) اعدام شدند. جرم آنان خيانت به ميهن با اقدام برضد يكپارچگی آن و همكاری با عوامل بيگانه و آلت اجرای سياست يك دولت خارجی شدن بود. دادگاهی كه اين عده و شمار ديگری را محاكمه كرد 25 آذر ماه، چهار روز پس از پايان غائله تشكيل شده بود.

    سختگيری در مورد غيرنظاميانی كه با تجزيه طلبان همكاری كرده بودند كمتر بود به گونه ای كه از 148 نفري كه در آذرماه محاكمه شده بودند تنها سه نفرشان اعدام شدند و مجازات بقيه زندان بود كه از ميان آنان هم تنها چهار نفرشان به حبس ابد محكوم شدند. كسانی كه ابراز ندامت كرده بودند به مجازات زندان محكوم شده بودن    25 دی ماه، اين دادگاه نظامی كه در مهاباد همدستان «قاضی محمد» را محاكمه كرده بود همچنين 10 نظامی را كه با وی در اعلام خودمختاری كردستان همكاری كرده بودند اعدام كرد. همين دادگاه چهار روز بعد قاضی محمد و دو تن از همدستان نزديك او را كه اقدام به تجزيه كردستان از پيكر ميهن كرده بودند به آن دنيا فرستاد. در همين ماه يك همكار پيشه وری كه دستگير شده بود موسوم به ژنرال كبيری اعدام شده بود.

با مروری گذرا بر تاريخ طولانی ايران خواهيد ديد كه آذربايجان و كردستان حتی پيش از كوروش بزرگ زيربنای كشور ايران را ساخته بودند (ماد) و هميشه سنگر دفاعی نخست ايران بوده اند. استالين كه در انديشه گسترش شوروي تا مديترانه شرقي و كوتاه كردن دست انگلستان و غرب از خاورميانه نفت خيز بود؛ از لحظه درگذشت لنين به توطئه های متعدد برای بازكردن راه خود از طريق مناطق شمال غربی ايران به انتهاي آسيای غربی دست زده بود. وی (كه يك گرجستانی بود و مي دانست تزارهای روسيه در اوايل قرن نوزدهم گرجستان را ايران جدا كرده بودند و …) نقشه های دور و دراز برای ايران درسر داشت، در شمال شرقی تا می توانست تاجيكها را از مرز ايران دور ساخت و آنان را عمدتا به منطقه خودمختار بدخشان در دامنه های پامير فرستاد و منزوی ساخت.

وی بعدا نام خود را بر شهركی گذارد كه تاجيكهای فراری (پارس ها) از بخارا، مرو و سمرقند محل سكونت خود قرارداده بودند (استالين آباد) كه اين شهر به تدريج بزرگتر شد و پس از آغاز اقدام خروشچف به استالين زدايی، به شهر دوشنبه (زيرا كه در قديم، دوشنبه بازار آن شهرت داشت) تغيير نام داد كه اينك پايتخت جمهوری تاجيكستان (وارث دولت سامانيان) است و …. با وجود اين پارس زدايی، هنوز دهها هزار پارسی زبان در بخارا و سمرقند (جمهوری ازبكستان) زندگی می كنند. آسيای ميانه از جمله امارت بخارا، خيوه (مركز امارت خوارزم)، مرو، سرخس و اشك آباد (عشق آباد) طبق قرارداد 21 سپتامبر 1881 (تهران و مسكو) به روسيه واگذار شد.

اين مناطق در سالهای ميان 1868 و 1873 توسط لشكريان ژنرال آلمانی تبار روس «كنستانتين كائوفمان» برای تزار وقت تصرف شده بودند. نيروی اعزامی از تهران برای دفاع از آنها به فرماندهی دو شاهزاده قاجار، نرسيده به ميدان جنگ، به سبب ايجاد اختلاف ميان اين دو شاهزاده متوقف شد و چند سال بعد دولت قاجار تن به امضای قرارداد واگذاری داد و قديمی ترين بخش ميهن ازدست رفت.