بخش اول 

قلب دوم, سردی پا, کاهش جریان خون

پاهایی که هر روز مسافت‌های طولانی با آنها راه می‌رویم و از کوچه‌ها و خیابان‌ها عبور می‌کنیم، یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن انسان‌ است که قلب دوم هم نامیده شده است. گاه همین پاها نشانه سلامت کل بدن بوده و گاه با مشاهده کوچک ترین علامتی روی آن می‌توان به وجود مشکلی در بدن پی برد.

تغییرات دمای پا و زخم ها و رنگ های مختلف ایجاد شده روی آن می تواند بیانگر شرایط درونی بدن و کیفیت سلامت افراد باشد. بنابراین هرگز از ظاهر و سلامت پاهای خود غافل نشوید و بهداشت آنها را بخوبی حفظ کنید. 

سردی پا و هزار و یک دلیل

شاید در اطرافیان خود کسانی را بشناسید که مدام از سردی انگشتان پاهای خود شکایت دارند و همواره مجبورند برای فرار از این سرما، حتی در منزل هم جوراب به پا کنند. این حالت می تواند بیانگر برخی مشکلات باشد. یکی از دلایل آن می تواند کاهش جریان خون در عروق باشد. مشکلات گردش خون در افراد با استعمال دخانیات، فشار خون بالا یا بیماری قلبی نیز در ارتباط است. آسیب عصبی دیابت کنترل نشده در مبتلایان به این بیماری نیز می تواند باعث سرد شدن انگشتان پاها شود. کم کاری تیروئید و کم خونی از دیگر دلایلی است که می توان برای این مشکل به آن اشاره کرد.

 

پای دردناک

اگر بعد از یک روز طولانی، احساس خستگی بسیاری در پاهای خود داشته باشید، نخستین فکری که به نظرتان می رسد این است که کفش هایتان را مقصر اصلی بدانید. 

ولی در برخی موارد پوشیدن کفش های پاشنه بلند علت اصلی این دردها نیست بلکه شکستگی های تنشی استخوانی نیز می تواند چنین دردهایی ایجاد کند که به دنبال ورزش های شدید و پرجنب و جوش از قبیل بسکتبال و ورزش دوومیدانی ایجاد می شود. استخوان های ضعیف ناشی از پوکی استخوان بخصوص در زنان، احتمال این قبیل دردهای ناحیه پا را افزایش می دهد.

 

انگشتانی قرمز، سفید و آبی رنگ

گاه انگشتان پاها یا دست ها تغییر رنگ داده و سفید، قرمز یا آبی می شوند. این حالت ها نشانه بیماری سندرم رینود است که باعث تغییر انگشتان به رنگ سفید، سپس آبی و در نهایت قرمز می شود و بعد به رنگ طبیعی خود برمی گردد.

این بیماری به طور ناگهانی به نازک شدن عروق منجر می شود. استرس یا تغییرات ایجاد شده در درجه حرارت بدن، از جمله عوامل بروز چنین حالتی است که مشکل خاص دیگری را ایجاد نمی کند. سندرم رینود ارتباط مستقیمی با التهاب روماتیسمی مفاصل و مشکلات تیروئید دارد.

 

درد پاشنه

یکی از شایع ترین دردهای ناحیه پا، درد پاشنه است که غالبا به دنبال التهاب غلاف کف پایی ایجاد می شود. التهاب محل اتصال رباط به استخوان پاشنه اصلی ترین علت درد پاشنه است. این درد معمولا ابتدای صبح و بلافاصله پس از برخاستن از رختخواب و اعمال فشار روی آن آغاز می شود. التهاب مفاصل، ورزش شدید و انتخاب کفش نامناسب از جمله علل بروز درد پاشنه است که اغلب به التهاب تاندون منجر می شود. علاوه بر این، در موارد نادر، تحریک شدن یا احساس تیر کشیدن در انتهای پاشنه، عفونت استخوان، تومور یا شکستگی نیز می تواند از علل بروز دردهای پاشنه به شمار رود.

 

کشیدن پا روی زمین

نخستین علامتی که در پاها به چشم می خورد، نحوه راه رفتن فرد است. فاصله بیش از حد پاها یا کشیدن پا روی زمین از جمله مواردی است که باید به آن توجه داشت. یکی از دلایل اصلی کشیدن پا روی زمین می تواند کاهش حس طبیعی و حساسیت اعصاب پا باشد که از طریق آسیب به اعصاب محیطی ایجاد می شود.

حدود 30درصد از این موارد با بروز بیماری دیابت ارتباط تنگاتنگی دارند. آسیب عصبی نیز به دلایل مختلفی مانند عفونت، کمبود ویتامین و اعتیاد به مصرف الکل ممکن است ایجاد شود ولی در بسیاری از موارد علت آسیب وارد شده به عصب ناشناخته باقی می ماند.

 

برجسته شدن ناخن ها

در چنین حالتی، شکل ناخن ها یا حتی انگشتان پا تغییر کرده و انحنای رو به بیرون پیدا می کند و گنبدی شکل می شود. بیماری های ریوی از شایع ترین علل زمینه ای بروز این مشکل است ولی از سوی دیگر، بیماری های قلبی و انواع عفونت ها نیز می توانند باعث تغییر شکل ناخن ها و انگشتان پا شوند. گاهی این تغییر شکل ها علت خاصی ندارد و عوامل ارثی و ژنتیک مقصر اصلی هستند.

 

پای ورم کرده

التهاب و ورم پا غالبا مشکل آزاردهنده ای است که به طور موقت بروز می کند و به دنبال ایستادن طولانی مدت یا پروازهای طولانی بخصوص در دوران بارداری بروز می کند. علاوه بر این، التهاب پا می تواند عامل بروز مشکلات جدی تری نیز باشد. یکی از علل آن، نقص در سیستم گردش خون است که بر اثر مشکل ایجاد شده در سیستم لنفاوی بدن یا لخته های خونی بروز می کند. اختلال کلیوی یا حتی تیروئید کم کار نیز می تواند عامل بروز التهاب و ورم پا شود.

سوزش پا

احساس سوزش در پا بویژه در مبتلایان به دیابت ایجاد می شود که از آسیب عصب محیطی رنج می برند. همچنین کمبود ویتامین B، بیماری مزمن کلیوی، کاهش گردش خون در پاها یا کم کاری تیروئید نیز از دلایل آن به شمار می رود.

زخم هایی که درمان نمی شود

زخم هایی که در پا ایجاد شده و براحتی درمان نمی شوند، علامت هشداردهنده ای برای مبتلایان به دیابت محسوب می شود. در واقع، دیابت حس لامسه پاها، گردش خون و قدرت طبیعی ترمیم زخم ها را کاهش داده و حتی بروز کوچک ترین زخمی روی پاهای این بیماران می تواند عوارض جبران ناپذیری برای آنها داشته باشد. 

در این میان، باید به زخم های شدیدی که احتمال عفونت دارند، بیش از سایر زخم ها توجه کرد. افراد مبتلا به دیابت باید مرتب پاهای خود را شسته و خشک کنند و آنها را برای مشاهده زخم های احتمالی بررسی کنند. درمان زخم های ناحیه پا به دلیل ضعف گردش خون ناشی از مشکلاتی از قبیل بیماری های عروق محیطی، روند کندی دارد.