شب اشکهای طلایی
گزارش از ف- دوراندیش از تهران
حالا دیگر خبر به دورترین نقطه جهان رسیده است. «کریستیانو رونالدو» برای دومینبار توپ طلای بهترین بازیکن جهان را از آن خود کرد تا در سالی که هیچ افتخاری با تیم کهکشانیها کسب نکرد و بزرگترین موفقیتش صعود به جامجهانی با تیمملی پرتغال و زدن 64 گل در طول یک فصل بود، بر سلطه چهارساله «لیونل مسی» بر توپ طلای بهترین بازیکن جهان پایان دهد. او که بعد از اعلام نامش تا پایان مراسم نتوانست اشکهای خودش را کنترل کند بعد از لمس توپ طلا گفت: «اول باید از همه همتیمیهایم در رئالمادرید و تیمملی پرتغال قدردانی بزرگ انجام دهم. بدون تلاشهای آنها کسب این جایزه امکانپذیر نبود.
من بسیار خوشحالم چون بردن این جایزه بسیار سخت است. حالا من دهمین بازیکنی هستم که برای دومینبار این جایزه را از آن خود کردهام.» رونالدو افزود: «تمام کسانی که به من برای کسب این جایزه انفرادی کمک کردند سزاوار تقدیر و تشکر هستند، همسرم، دوستانم و پسرم. اکنون برای من لحظه فوقالعاده احساسی است. تنها چیزی که میتوانم بگویم این است که از همه کسانی که سبب شدند این جایزه به من برسد تشکر میکنم.» با این همه رونالدو، «ریبری» و «مسی» را هم شایسته دریافت این عنوان دانست. اما با معرفی کریستیانو رونالدو بهعنوان برترین بازیکن فوتبال دنیا در سال 2013، آرای هر یک از کاپیتانها و سرمربیان تیمهای ملی فوتبال دنیا و همچنین کارشناسان رسانهای جهان مشخص شد. در این میان آمارها نشان میدهند برای اکثر سرمربیان تیمهای ملی فوتبال دنیا، کریستیانو رونالدو، گزینهای محبوبتر برای کسب توپ طلا بوده است.
یکی از این مربیان پائولو بنتو، سرمربی تیمملی پرتغال است که برای افزایش شانس پیروزی کاپیتان تیمش نه تنها او را بهعنوان گزینه نخست خود معرفی کرده و به او پنج امتیاز داده است بلکه نام هیچ یک از دو رقیب اصلی رونالدو یعنی فرانک ریبری، بال فرانسوی بایرنمونیخ و لیونل مسی، مهاجم آرژانتینی بارسلونا را در میان سه گزینه خود قرار نداده است. در حقیقت آرای مربیان نقشی بسزا در پیروزی کریستیانو رونالدو در نزدیکترین رقابت تاریخ توپ طلا میان سه نامزد نهایی داشت.
از میان 172 سرمربی که به نمایندگی از تیمهای ملی تحت هدایت خود رای دادهاند در مجموع 53 مربی رونالدو، 39 مربی مسی و 39 مربی دیگر فرانک ریبری را بهعنوان گزینه نخست خود معرفی کردهاند. این در حالی است که اگر برای رایگیری توپ طلا، آرای 10 کشور برتر رنکینگ فیفا در نظر گرفته شود، فرانک ریبری با 59 امتیاز بالاتر از کریس رونالدو (57) و لیونل مسی (43) قرار میگیرد. البته در مجموع رای روزنامهنگاران، ریبری نفر اول بود. شاید بههمین دلیل بود که خیلیها ریبری را شایسته کسب توپ طلا میدانستند و خیلیها به انتخاب کریس رونالدو خرده گرفتند. در حقیقت فرانک ریبری میتوانست امسال برنده توپ طلا باشد اگر فیفا از همان سیستم امتیازدهی پیروی میکرد که فرانس فوتبال تا سال 2009 (زمانی که به تنهایی توپ طلا را ارایه میکرد) آن را ملاک قرار میداد.
انتخاب برنده توپ طلای اصلی، جایزهای که فرانس فوتبال از سال 1956 تا 2009 ارایه کرد، بر اساس تشخیص خبرنگاران و نامزدهای معرفیشده از سوی آنها بود، اما از سال 2010 که اهدای این جایزه به فیفا محول شد، آرای کاپیتانها و مربیان تیمهای ملی فوتبال عضو فیفا هم درنظر گرفته شد. خبرنگاران بینالمللی که در رایگیری توپ طلا شرکت کردهاند، 80نفر ریبری را بهعنوان گزینه نخست انتخاب کردهاند تا به او حداکثر امتیاز (5 امتیاز) داده باشند. رونالدو با 48رای دوم و مسی با 31 رای سومین گزینه منتخب خبرنگاران بوده است.
اما ریبری اولین بازیکن در دوران چهار ساله اهدای توپ طلا توسط فیفا نبوده که قربانی تغییر سیستم رایگیری میشود. سال 2010 این اتفاق برای وسلی اسنایدر، هافبک تیمملی هلند رخ داد که نهتنها با اینتر قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شد بلکه با تیمملی هلند به فینال جامجهانی 2010 رسید اما در نهایت حتی در میان سه نامزد نهایی توپ طلا هم نبود و آن را در دستان لیونل مسی دید که جز لالیگا جام دیگری نبرده بود.
آلمانیها سهم زیادی از جوایز دوشنبهشب داشتند اما آنها انتظار داشتند، توپ طلا هم به ستاره بایرنمونیخ برسد. «یوپ هاینکس»، سرمربی سابق بایرن که جایزه بهترین مربی سال 2013 را در این مراسم از آن خود کرد، انتخاب رونالدو را آبروریزی دانست و در حالی که نمیتوانست ناراحتی خود را پنهان کند به خبرنگاران گفت: «صحبت درباره ریبری بسیار دشوار است. او با بایرنمونیخ سهگانه را برد و بازیکن کلیدی تیم بود.
او هم شایسته توپ طلا بود. علاوه بر این در بایرنمونیخ بازیکنان بیشتری بودند که شایسته نامزدشدن بودند؛ بازیکنانی مثل لام، شوایناشتایگر و مولر. اما متاسفانه در لیست نامزدها تنها سهنفر میتوانند حضور یابند و نمیشد همه آنها باشند.» «کارل هاینس رومنیگه»، نایبرییس باشگاه بایرنمونیخ و ماتیاس سامر، مدیر ورزشی بایرنمونیخ از انتخابنشدن بازیکن تیمشان انتقاد کردند. در این میان تندترین انتقادها را اولی هوینس، مدیر بایرنمونیخ نثار فیفا و فرانس فوتبال کرد و انتخابنشدن ریبری را یک توطئه دانست. اما فقط آلمانیها نبودند که ناراحتی خود را از انتخاب رونالدو به وضوح به زبان آوردند. میشل پلاتینی، رییس یوفا و اسطوره فوتبال فرانسه هم روش انتخاب بهترین بازیکن جهان را نادرست ارزیابی کرد و خواهان تجدیدنظر در این روش شد: رونالدو برنده عالی توپ طلا بود اما بسیار بابت فرانک ریبری ناراحت شدم. راستش را بگویم توپ طلا سال بعد و سال بعدش دوباره به مسی و رونالدو خواهد رسید. بهنظرم 50 سال بود که توپ طلا را بر اساس نتایج و قهرمانیها میدادند اما دیگر اینگونه نیست. فکر میکنم اگر فرانک نتواند در سالی که در آن تمامی قهرمانیهای مهم را کسب کرده است توپ طلا را نبرد، حتما توپ طلا مشکلی دارد. چابی و اینیستا هم در سال 2010 قهرمان جامجهانی شدند ولی آنها هم به توپ طلا نرسیدند. شاید نکته جالب این رایگیریها این نکته بود که لیونل مسی و کریستیانو رونالدو به یکدیگر رای نداده بودند. اما این مساله باعث نشد که مسی در پایان مراسم رقیبش را شایسته این عنوان نداند.
او که در کنفرانس مطبوعاتی مراسم توپ طلا با خبرنگاران صحبت میکرد، تاکید کرد با وجودرقابتی که در داخل زمین با ستاره رئال دارد، در خارج از زمین، احترام زیادی برای حریفش قایل است. او به خبرنگاران گفت: «کریس کیفیت بالایی دارد و من او را ستایش میکنم؛ بهخاطر آنچه او برای باشگاه و کشورش انجام داد. جدا از اینکه ما با هم رقیب هستیم، باید بگویم که رونالدو بازیکن فوقالعادهای است.» مسی که در پوشیدن لباسهای عجیبوغریب در مراسم توپ طلا بهنوعی صاحب سبک است، دوشنبهشب هم کت و شلواری به تن کرده بود که هر لحظه انتظار میرفت خرگوش یا کبوتری از زیر آن بیرون بجهد هر چند این سبک لباس بیشباهت به کارکنان پیتزافروشی هم نبود.
این شباهت آنقدر محسوس بود که شرکت اسپانیایی «تله پیتزا» اندکی بعد از انتشار اولین تصاویر از این مراسم در صفحه توییتر تله پیتزا تصویری از لیونل مسی و آنتونیا همسرش در مراسم توپ طلا منتشر کرد و نوشت: «ما این خبر را تکذیب میکنیم، ما مسی را بهعنوان پیتزا دلیوری به خدمت نگرفتهایم.» با اینکه مسی از انتخابنشدن گلایه نکرد روزنامههای چاپ کاتالونیا مسی را بهترین دانستند. اسپورت تیتر زد «بهترین، برنده نشد» و هر دو نشریه با چاپ درصد آرا، به شکننده بودن برتری رونالدو اشاره کردند. نکته دیگری که در شب انتخاب برنده توپ طلا بر سر زبانها افتاده این بود که دوشنبهشب و درحالی که بخش نهایی مراسم ویژه در زوریخ از ساعت هشتشب به وقت سوئیس آغاز میشد، عکسی در توییتر در حوالی ساعت 16:15 دقیقه فوتبالدوستان را شگفتزده کرد.
عکس رو جلد شماره بعدی مجله فرانس فوتبال، عکس کریس رونالدو بود که بهعنوان برنده توپ طلا معرفی شده بود. عکس خیلی زود در سایتهای اجتماعی پخش شد و چندساعت بعد کریس رونالدو جایزه را دریافت کرد. در اولین ساعات صبح روز بعد فرانس فوتبال سعی کرد بهنوعی برای این قضیه توجیهی پیدا کند و در توییتی با منتشرکردن سه جلد مدعی شد که جلد پخششده در شبکههای اجتماعی تنها یکی از جلدهای آمادهشده برای چاپ شماره بعدی بوده و هر سه کاندیدا روی جلدهای متفاوتی حضور داشتند. با این حال بین روی جلد اصلی با عکس رونالدو و دو روی جلد دیگر تفاوت فونت و چینش مطالب کاملا مشخص بود و بهنظر میرسد مسوولان فرانس فوتبال شبانه باعجله دو روی جلد دیگر برای آرامکردن افکارعمومی مهیا کرده و با توییت آن سعی در آرامکردن هواداران ریبری داشتهاند.
توپ طلای افتخاری برای » پله »
یکی دیگر از کسانی که در این شب توپ طلای فیفا را از آن خود کرد کسی نبود جز «سلطان پله». او این جایزه افتخاری را از آن خود کرد تا حسرت نداشتن این جایزه را در کلکسیون افتخاراتش از دوش خود بردارد. او که بعد از آمدن روی سن سعی میکرد اشکهایش را کنترل کند گفت که به خانوادهاش قول داده بود اشک نریزد و البته از گفتن این جمله هم ابایی نداشت که همیشه به بازیکنانی که این جایزه را از آن خود میکردند حسودی میکرد.
شاید برای ما فارسیزبانان نقطهعطف این مراسم سخنرانی «کرامالدین کریم»، رییس فدراسیون فوتبال افغانستان به زبان فارسی بود که جایزه بازی جوانمردانه سال 2013 برای افغانستان به او اهدا شد. فیفا این جایزه را بهخاطر پیشرفت قابلتوجه افغانها در سال 2013 و توسعه فوتبال در این کشور به آنها اهدا کرد. افغانها در رقابت با یک کشور آسیایی دیگر، ازبکستان، به این جایزه دست پیدا کردند. در ابتدای مراسم تیم منتخب بازیکنان فیفا در سال 2013 که بهشیوه 3-4-4 چیده شدهاند انتخاب شد:
دروازهبان: مانوئل نویر (بایرنمونیخ – آلمان)
مدافعان: فیلیپ لام (بایرنمونیخ – آلمان)، سرخیو راموس (رئالمادرید – اسپانیا)، تیاگو سیلوا (پاریسنژرمن – برزیل) و دنی آلوز (بارسلونا – راموس)
هافبکها: آندرس اینیستا (بارسلونا – اسپانیا)، ژاوی (بارسلونا – اسپانیا) و فرانک ریبری (بایرنمونیخ – آلمان)
مهاجمان: کریستیانو رونالدو (رئالمادرید – پرتغال)، زلاتان ابراهیموویچ (پاریسنژرمن – سوئد) و لیونل مسی (بارسلونا – آرژانتین)
سایر جوایزی که در این مراسم به برگزیدگان اهدا شد عبارت بود از:
جایزه ریاست فیفا: ژاک روگه (رییس پیشین کمیته بینالمللی المپیک)
برترین مربی مرد جهان: یوپ هاینکس (مربی سابق بایرنمونیخ)
برترین مربی زن جهان: سیلویا نید (سرمربی تیم زنان آلمان)
جایزه بازی جوانمردانه: فدراسیون فوتبال افغانستان
زیباترین گل سال (جایزه پوشکاش): زلاتان ابراهیموویچ (برای گلزنی در دیدار سوئد و انگلستان)
برترین بازیکن زن جهان: نادین آنجرر (دروازهبان تیمملی آلمان)
کارلوس کیروش (سرمربی تیمملی)
1- لیونل مسی، 2- کریستیانو رونالدو 3- فرانک ریبری
جواد نکونام (کاپیتان تیمملی)
1- لیونل مسی، 2- فرانک ریبری 3- کریستیانو رونالدو