خشم چيست؟
خشم حالت برانگيختگي و هيجان شديد در هنگام روبرو شدن با محركهاي نامناسب محيطي است و احساسي است كه همهي بچهها به نوعي آن را تجربه ميكنند. خشم بخشي از زندگي ماست و همه بچهها خواهند آموخت كه چگونه با خشم خود كنار بيايند، گاهي با روشي مفيد و گاهي به روشي كه مضر است.
مواردي كه باعث خشم در كودكان ميشود:
پرخاش و آزار كلامی
حمله فيزيكی
طرد شدن
اصرار و پافشاري براي انجام كار
تجاوز جنسی به آنها
والدين چه می توانند بكنند؟
كنترل احساس خشم يك مهارت مهم زندگي است. والدين و بزرگترها ميتوانند به بچهها بياموزند كه چگونه با خشم خود به روش مفيد و مؤثر برخورد كنند و مهارتهايي را به كودكان بياموزند كه آنها بتوانند در موقعيتهاي مختلف از آن مهارتها استفاده كنند و زندگي بهتر و سالمتري داشته باشند.
ابزار و وسايلي كه براي كنترل و اداره خشم مورد استفاده قرار می گيرد شامل دو دسته كلي است:
ابزار فیزیکی
ابزار فكری
ابزارفیزیکی : آن دسته از روشهايی است كه ما در آن از بخشي از بدن خود براي آرام كردن خود استفاده ميكنيم مثل دراز كشيدن و شل كردن عضلات بدن و در مورد كودكان بغل كردن و نوازش آنها.
ابزار فكری: از فكر براي تعديل خشم خود استفاده كنيم. مانند: شوخی كردن و معطوف كردن افكار كودك به سمت موضوعات جذاب و خوشايند.
(بطور كلی آموختن روشهاي زير به كودكان كمك می كند تا خشم خود را به روش مؤثری بروز دهند).
به كودكان بياموزيم كه چگونه خود را آرام سازند. يكي از بهترين راهها براي سازگاری با پاسخهای فيزيكی مضر در برابر خشم اين است كه كار فيزيكی ديگری انجام دهيم مثل گوش دادن به موسيقی، دوش گرفتن با آبگرم، كشيدن نقاشی و……
چگونگي برقراری ارتباط و بيان و انتقال احساس را به كودكمان بياموزيم.
مهارتهای حل مساله را به كودكمان بياموزيم. بطور مثال چگونگي برخورد با مشكلاتی كه كودك با آن مواجه می شود.
شوخی كردن
به بچهها بياموزيم كه هنگام خشم چه كارهايي را ميتوانند انجام دهند و چه كارهايي را نمی توانند انجام دهند.
كارهايی را كه نبايد انجام دهند:
شكستن وسايل، فرياد زدن بر سر كسی، آسيب رساندن به خودشان، پرت كردن اشياء به طرف كسی.
اما ميتوانئد يان كارها را انجام دهند:
گريه كردن در يك محل خلوت
كشيدن يك نقاشي صحبت كردن راجع به موضوع ناراحت كننده دور شدن از موقعيت،رفتن به جايي ساكت و آرام،كمك خواستن،گوش دادن به موسيقي………
ميتوانيم بچهها را تشويق كنيم تا احساس خشمشان يا احساسات درونی خود را بنويسند.
بهتر است در موقع خشم كودك برخورد شما اينگونه باشد:
سعی نكنيد در كودك اين باور را ايجاد كنيد كه عصبانيتش بيمورد است و مساله مهمی وجود نداشته است،بلكه با او همدردی كنيد و به او بگوييد، كه می فهميد كه چه احساسی دارد و ميیفهميد كه او عصبانی است.
خشم او را كوچك،حقير و مسخره جلو ندهيد و در لحظه عصبانيت كودك نخنديد. گفتن جملاتي مثل: مرد به اين بزرگی خجالت داره، وقتی عصبانی هستی چقدر زشت می شوی… او را عصبانی تر می كند.
در هنگام خشم كودك رفتار خودتان را مثال نزنيد بلكه راجع به احساسات او صحبت كنيد.
سخنرانی و نصيحت نكنيد.
او را با كودكان ديگر مثل خواهر،برادر و همكلاسيهايش مقايسه نكنيد.
كودك را تشويق كنيد كه راجع به احساس خودش صحبت كند.
بچهها را تشويق كنيد تا راجع به تعاملات برانگيزنده خشم صحبت كننند.زماني كه بچهها را جع به احساسشان و عواملي كه اين احساس را بوجود آورده صحبت ميكنند، گوش كردن بدون قضاوت و بدون دستور دادن و نصيحت كردن به آنها كمك می كند تا درك كنند كه می توانند بطور متفاوتی احساس كنند.
بازتاب: موارد مضر برای سلامت روح و روان | هفیان | مجله سلامتی |·