هالووین

هالووین یکی از جشنهای سنتی در امریکاست که…

سی و یکم اکتبر در بسیاری از کشورهای غربی روز هالووین شناخته میشود. در گذشته، هالُووین در دو سوی پائیز و زمستان، وفور نعمت و کمینگی، مرگ و زندگی، جشن و سرور و خرافات به گونه ای نمادین از این پا به آن پا می شد. در اساطیر کهن گفته شده، این روز در میان مردم سِلتیک باستان با عنوان سَمهین “Samhain” شناخته میشده است. در این شب، مردمان سِلتیک که در بخشهایی از شمال غربی اروپا، مانند اسکاتلند، ولز، و ایرلند ساکن بودند، با روشن کردن هیزم و بر پا کردن شعله های آتش، به جنگ روح هایی میرفتند که به باور آنها برای یک شب آزاد شده بودند و براحتی از این سو به آنسو در حرکت بودند. کشیش های سلتیک که به “درُوئید” “Druid” شهرت داشتند، مردم را بدور شعله های آتش که با سوزندان هیزم و بوته های خشک زبانه می کشید، گرد می آوردند، و با سوزاندن غلات، و قربانی حیوانات خدایان قوم سلتیک را ستایش میکردند.

سلت های باستان، هنگام برگزاری این مراسم، لباس های یک تکه ای بر تن میکردند که معمولا از پوست حیوانات دوخته شده بود، و سرهای خشک شده این حیوانات را هم بطور نمادین بر سر میگذاشتند. در قرن هشتم میلادی، پاپ جُرج سوم، یکم نوامبر را به عنوان روز قدیسان یا “All Saints’ Day” معرفی کرد. روز قدیسان بسیاری از ویژگیهایش را از روز باستانی ” سَمهین” به عاریه گرفته بود. در گذشته، روز سی و یکم اکتبر به عنوان “َAll Hallows’ Eve” شناخته میشد، و بعدها هالووین نام گرفت. با گذشت زمان، هالووین رنگ و لعاب مذهبی خود را از دست داد، و به روزی سکولار، و رویدادی اجتماعی تبدیل شد. در دوران کنونی، کودکان و نوجوانان در این شب با بر پایی جشن و سُرور، و بر تن کردن لباس و یونیفورم های رنگا رنگ، برای جمع کردن شکلات و آب نبات های رنگی، به در خانه همسایه ها میروند. انجام این مراسم در کشورهایی که زمستان هایش طولانی تر، و روزهایش کوتاه تر است، جلوه ای خاص به زندگی مردم بخشیده، و برای جوانان و کودکان هم فعالیتی شادی بخش است.

Chicago Halloween

در ابتدای تاریخ آمریکا، و تاسیس مستمره نشبن های جدید توسط بریتانیایی ها، برگزاری جشن هالووین بویژه در مستمره نشین نیو انگلند، در شمال شرقی آمریکا، به علت باورهای شدیداً مذهبی پروتستانهای مسیحی آنچنان مرسوم نبود. هالووین در ایالت مریلند، و برخی مستعمره نشین های جنوبی آمریکا، که ترکیبی از باورهای مذهبی گوناگون، از جمله باورهای قبایل سرخ پوستان را در خود جای داده بود، به گونه ای منحصر بفرد شکل گرفت، و بتدریج دوام و قوام یافت. نخستین جشنهای این روز شامل “میهمانی های بازی” میشد، که همسایه ها هنگام فصل دروی محصولات، به جشن و پایکوبی می پرداختند. بزرگترها با گفتن داستان هایی در مورد ارواح، برگزاری رقصهای گروهی برای خانواده ها، آواز خوانی، و فال بینی لحظاتی را در کنار هم به شادی سپری میکردند. جشنهای عمومی مستعمره نشینهای آمریکا، داستان گویی در مورد ارواح و همچنین شیطنت و شوخی میان شرکت کنندگان را شامل میشد. تا سال های میانی قرن نوزدهم، هنوز هم برگزاری جشنهای پایئزی باقی مانده از مستعمره نشینها در آمریکا مرسوم بود، اما جشن هالووین در تمام ایالتها برگزار نمی شد.

در نیمه دوم قرن نوزدهم، و با ورود گروه های بزرگی از مهاجران اروپایی به آمریکا، بویژه میلیونها ایرلندی مهاجری که به علت “قحطی بزرگ سیب زمینی سال 1846 ” از کشورشان گریخته بودند، فصل تازه ای در تاریخ جشن هالووین ورق خورد. آمریکایی ها با استفاده از سُنت های ایرلندی ها و بریتانیایی ها، و بر تن کردن یونیفرم یا لباسهای ویژه، در خانه همسایه ها را میزدند و از آنها درخواست پول یا خوراکی میکردند. همچنین دختران جوان بر این باور بودند که در شب هالووین ، با ایجاد نقش های صورت توسط نخ های ریسندگی یا کاموا، و یا کنده کاری بر روی میوه هایی مانند سیب، یا کشیدن نقش چهره بر روی آینه، میتوانند به همسر دلخواه خود دست بیابند.

Chicago Halloween

سرانجام در پایان سده هجدهم، جشن هالووین در آمریکا تا حدی دچار دگردیسی شد. یعنی به جای تمرکز بر ارواح، یا انجام شوخی های شیطنت آمیز، این جشن به فرصتی برای گرد آمدن خانواده ها، و شاد کردن کودکان بدل شد. از آن هنگام به بعد، برپایی جشن هالووین برای کودکان و بزرگسالان فرصتی برای تقویت بنیاد خانواده و روابط با همسایگان محسوب شده است. در آندوران، روزنامه ها با انشتار آگهی و مقالات، والدین را تشویق میکردند که جنبه های ترسناک و یا عجیب و غریب این جشن را حذف کنند. بنابر این بسیاری از جنبه های مذهبی و یا خرافاتی جشن باستانی هالووین با آغاز قرن بیستم در آمریکا از حافظه ها حذف شد.

مراسم آن در شب 31 اکتبر برگزار میشود. در آن شب معمولاً کودکان و برخی بزرگسالان لباسهای عجیب و ترسناك و یا عجیب و غریب می پوشند و برای جمع آوری نبات و آجيل به در خانه دیگران میروند.

یکی از نمادهای هالووین یک كدوتنبل توخالی است که برای آن دهان و چشم به صورتی ترسناک درآورده شده و با روشن کردن شمع در درون کدوتنبل به آن جلوهای ترسناک داده میشود. جشن هالووین که از دوهزار سال قبل تاکنون در چنین روزی میان غربیان برگزار میشود، بیان کننده اعتقاد پیشینیان آنان به جهان آخرت است. به روایتی آخرین شب سال کیانا !!! یعنی سی و یکم اکتبر را زمان یادآوری از ارواح درگذشتگان قرار دادند و به این ترتیب جشنی برپا میکردند، همگی دور هم جمع میشدند، آتش می افروختند، قربانی میکردند و هر کس هر غذایی داشت با دیگران قسمت میکرد و همگی بر سر یک سفره می نشستند چراکه بر این باور بودند که در این شب راه میان دو جهان باز میشود و ارواح درگذشتگانشان نیز در این جمع حاضر میشوند و ارتزاق میکنند؛ پس کسانی که با سخاوت بیشتری در این جشن شرکت میکردند مورد شفاعت درگذشتگان نزد خداوند قرار گرفته و تا پایان آن سال از گزند بدیها و بلاها در امان می ماندند.

البته شاید گزافه گوئی نباشد که این مراسم را مشابه شب چهارشنبه سوری خودمان بدانیم که از دیر زمان مردم در شب چهارشنبه آخر هر سال با پوشش های خاصی شب هنگام درب خانه ها را میزدند و جمله ای مشابه به «trick Or Treat » را می گفتند و مردم هم با شکلات و یا آب نبات از کسانیکه در حال قاشق زنی درب خانه ها را می کوفتند استقبال می کردند، و با رویی خندان، و با چهره هایی که معمولا با آب رنگ نقاشی شده با بزرگترها مطرح می کنند. این رسوم همانگونه که پیشتر هم گفته شد تا حد زیادی شبیه به سُنت قدیمی “قاشق زنی” در روزهای پیش از برگزاری جشن نوروز در ایران است. به هر حال، گفته میشود، ریشه تاریخی این رسم در کشورهای غربی، به رژه “روز ارواح” یا “All Souls’ Day” در انگلستان باز میگردد. در این ایام، فقرا با رفتن به در خانه های پول دارها، از آنها در خواست خوراکی و غذا میکردند. افراد متمول هم با اهدای خوراکی به مستمندان، از آنها میخواستند برای آمرزش روح رفتگان آنها نیایش کنند. برخی هم بجای غذا کیک های مخصوصی به فقرا اهدا میکردند، که اصطلاحاً به آنها “کیک روح” می گفتند. همچنین، مسولان کلسیا هم احسان و نیکو کاری در این روز را تشویق می کردند. گفتنی است جشن هالووین امروزه به بسیاری از کشورهای دیگر هم راه یافته است. روز هالووین فرصتی است برای شادی و خنداندن کودکان و بزرگترها.

Chicago Halloween